opdrachtgever: Gemeente Landgraaf
In opdracht van gemeente Landgraaf heb ik in samenwerking met Karin Hommels een workshop verzorgt over burgerparticipatie.
AANLEIDING
Er is een nieuw evenwicht aan het ontstaan tussen overheid en burgers. De overheid kijkt veelal naar de lange termijn, burgers vragen steeds meer directe actie. Gevolg van deze mis match is dat burgers steeds vaker zelf initiatief nemen voor hun eigen buurt en dat kunnen ze ook! Dorpen richten energie coöperaties op, vrijwilligers starten busvervoer om ouderen naar de supermarkt te brengen. En als de gevestigde orde niet aanhaakt financieren mensen deze initiatieven zelf m.b.v. crowdfunding. De bestaande instituties en dus ook de gemeenten staan voor een bijzondere uitdaging, ‘Hoe kunnen zij (opnieuw) de samenwerking aangaan met hun burgers?’
WAT IS HIERVOOR NODIG?
Er is geen kant en klaar antwoord op deze vraag. Wel zijn er een aantal ingrediënten die hier positief aan bijdragen. Dat is: Zorg dat je open staat voor de initiatieven van buiten. Geef (beleids)verantwoordelijkheid terug aan de burgers. Help en faciliteer de mensen om die verantwoordelijkheid te kunnen nemen.
WAT VRAAGT DAT VAN DE WERKNEMERS?
Dit vraagt een nieuwe manier van werken en een heel andere grondhouding van professionals. Enerzijds moeten ze zich verantwoorden in de hiërarchisch en bureaucratisch georganiseerde binnenwereld van de eigen organisatie. Anderzijds moeten ze omgaan met een buitenwereld die horizontaal georganiseerd is, en ad-hoc en a-structureel werkt, op de momenten dat het hen uitkomt. Deze medewerkers, die beide culturen kennen en zich op beide plekken thuis voelen, leggen op creatieve manieren relaties tussen de langetermijnstrategie van hun eigen organisatie en de activiteiten die buiten vorm krijgen. Ze zijn in staat kwaliteiten te herkennen bij bewoners en die te stimuleren.
LUISTEREN MET OPEN OOR EN OPEN MIND
Het gaat om wat mensen willen. Waar zit de energie? Waar gebeurt het al? Waar zitten de moeders die met elkaar een speeltuintje willen realiseren? Welke huurders willen graag duurzaam wonen? Wie hebben ideeën over onderhoud van woningen of groenvoorzieningen en wat tussen de regels door gezegd wordt. De kracht en de sensitiviteit van de voelsprieten van mensen en organisaties wordt in sterke mate bepaald door het vermogen om te luisteren en de grondhouding van waaruit je luistert. Dat vermogen is in de afgelopen decennia steeds verder onderbelicht geraakt. Van professionals werd, en wordt vaak nog steeds verwacht dat ze antwoorden geven en oplossingen bieden. De grondhouding die gebaseerd is op de overtuiging ‘wij weten het antwoord’ heeft tot gevolg dat in de afgelopen jaren onze voelsprieten en luistervaardigheid minder is geoefend. De sleutel tot succes ligt in het goed luisteren en daadwerkelijk kunnen verbinden.